Tüketici Başvuru Merkezi (TBM) Sosyal Güvenlik Komisyonu Başkanı Ali Duman, 8 Temmuz tarihli 2019/02 Esas No’lu yasa teklifine göre yurt dışında çalışılmış ve ikamet edilmiş süreleri borçlanma hakkından faydalanarak emekli olacak tüm Türk vatandaşlarını acele etmeleri konusunda uyardı.

Teklifin yasalaşması halinde borçlanma tutarına 100 bin lirayı bulan fazladan ödeme yapılması gerekecek ve SSK yerine Bağkur koşullarına göre emekli olunabilecek.

Duman yaptığı açıklamada şu değerlendirmeyi yaptı:

“Halen yurt dışında yaşamaya ve çalışmaya devam eden beş milyon civarında gurbetçi vatandaşlar ile yurt dışından ülkemize kesin dönüş yapmış vatandaşlardan erkek ise yurt dışında çalıştığı süreleri kadın ise hem çalıştığı hem de ikamet ettiği süreleri 1985 yılında beri 3201 sayılı kanunla satın alabiliyor ve SGK’ya borçlanarak emekli olabiliyorlar.”

2008 yılından itibaren geçerli kanuna göre tüm borçlanmalarda (yurt dışı, askerlik, doğum gibi) ödenmesi gereken en düşük tutar asgari ücretin yüzde 32’si belirleniyor ve tahsil ediliyor. Teklif yasalaşırsa bu oran sadece yurt dışı borçlanmasında yüzde 45’e yükselecek ve 2019 yılında en düşük tutarla asgari ücret üzerinden yurt dışı borçlanmasıyla emekli olacaklarda; 15 yıl için 147 bin 364 lira yerine 207 bin 230 lira, 20 yıl için 196 bin 485 lira yerine 276 bin 307 lira, 25 yıl içinse 245 bin 606 lira yerine 345 bin 384 lira ödenmek zorunda kalacak.

“15 yıl için 60 bin, 20 yıl için 80 bin, 25 yıl içinse 100 bin lira ödenmesi gerek"

Duman, bu durumda “15 yıl için 60 bin, 20 yıl için 80 bin, 25 yıl içinse 100 bin lira fazladan ödenmesi gerekeceğini” belirtirken, açıklamasına şöyle devam etti:

“Yürürlükteki kanuna göre ülkemizde çalışma hizmeti bulunan gurbetçi vatandaşlar borçlandığı tarihten önce en son hangi statüde çalışmışsa (SSK-Bağkur ya da Emekli Sandığı gibi) borçlanılan yurt dışı süreleri, o statüye göre değerlendirilerek emekli olabiliyorlar. Yani en son SSK kapsamında çalışmış gurbetçinin borçlanma yapması halinde yurt dışı süreleri SSK çalışması gibi kabul ediliyor ve 10 yıl hizmet (3,600 gün ) ile emekli olabiliyorken, teklife göre artık bu süreler Bağkur kapsamında kabul edileceğinden SSK’dan emekli olabilmek için yeterli olan 10 yıl yerine Bağkur’da zorunlu olan en az 15 yıllık (5,400 gün) çalışmayı tamamlamış olmaları gerekecek. SSK’dan 10 yıl için 98 bin 243 lira yerine Bağkur’dan 15 yıl için 207 bin 230 lira ödemek zorunda kalacaklar.”

Fazladan 5 yıl borçlanmak gerekecek

Fazladan borçlanması gereken beş yıllık (1,800 gün) süre ile borçlanma oranından kaynaklı artışla SGK’ya en az 109 bin lira fazla ödememek için yurt dışı borçlanmasıyla emekli olmayı düşünen tüm vatandaşların teklif yasalaşmadan borçlanma başvurularını ve gerekli işlemleri yapmaları gerektiğini belirten Duman, emeklilik aylıkları ve hakları açısından da (yaşlılık, malulluk, dul ve yetim aylıklarının oranlaması gibi) yurt dışı borçlanmasıyla SSK’dan emekli olabilme avantajı sona ereceğinden hak kaybına uğramamak adına acele edilmesi gerektiğini vurguladı.